27 آذر ماه، سالگرد شهادت آيتالله دكتر مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه را گرامي مي‌داريم
طلايه‌دار وحدت
اشاره
عالمان شيعه به اقتضاي مقام و مسؤوليتي كه دارند، همواره نگهبان و حافظ ارزش‌هاي الهي و وارث رسالت انبيا و اولياي دين خدا بوده‌اند. آنان وارث مقام ابراهيم عليه‌السلام، صبر نوح عليه‌السلام، خروش موسي عليه‌السلام، بردباري عيسي عليه‌السلام، پاكي يوسف عليه‌السلام و خلق محمد صلي الله عليه و آله بوده‌اند و به همين لحاظ نيز در طول تاريخ پرچمدار نهضت‌هاي ضد استكباري به شمار مي‌آمده‌اند. شهيد آيت‌اللّه دكتر محمد مفتح، از زمره ي اين كاروانيان بود كه عمر شريف و با بركتش را در راه احياي معارف اسلامي و نشر فرهنگ اهل بيت عليهم‌السلام به كار گرفت و در سنگرهاي گوناگون، به ستيز با تباهي و ستم پرداخت. او براي نجات دانشگاه از تهاجم فرهنگي استعمار و علف‌هاي هرز طاغوت، درهاي آن را به سوي حوزه گشود تا چشمه ي ايمان را در زمين انديشه جاري سازد و در زمانه ي جدايي دين از دانش، اين دو را با هم پيوند دهد.
ولادت
استاد شهيد آيت اللّه دكتر محمد مفتح، در 28 خرداد ماه 1307 شمسي در خانواده‌اي روحاني و در فضايي معنوي و نوراني در همدان چشم به جهان گشود و در دامان خانواده‌اي علاقه‌مند و شيفته ي اهل بيت عليهم‌السلام پرورش يافت. پدرش روحاني فرزانه و عالم متعهد، مرحوم حاج شيخ محمود مفتح، از واعظان مشهور همدان بود كه در كمال اخلاص، زهد و صداقت زندگي مي‌كرد و در بين مردم آن سامان احترامي شگفت داشت. مادرش حاجيه خانم فاطمه شمالي، زني پاكدامن و گرانقدر بود كه در تربيت دكتر مفتح و آموختن آداب نيك انساني به او، نقشي بس ارزنده و جاوداني ايفا كرد. شهيد مفتح در دامان خانواده‌اي پاك و دانش دوست و تحت تربيتي سالم، در راه سعادت و رستگاري گام گذاشت.
تحصيلات حوزوي
شهيد مفتح، در زمان كودكي احكام نوراني اسلام را از پدر آموخت و به فراگيري علوم نوراني اسلام علاقه‌مند شد. ايشان با حضور در مجلس درس پدر، ادبيات را نزد او فرا گرفت و مقدمات كمال، در محفل گرم و نوراني پدر در وي بارور گرديد. دكتر مفتح پس از پايان تحصيلات دبستان، به دليل اشتياق فراوان به فراگيري علوم اسلامي، در مدرسه ي علميه ي مرحوم آيت اللّه العظمي آخوند ملا علي همداني مشغول تحصيل شد. در اين دوران بود كه احساس كرد به دريايي زلال براي سيراب كردن روح تشنه ي خود رسيده است؛ لذا با جديت هر چه تمام‌تر در مدت كوتاهي مراحل مقدماتي دروس ديني را به پايان رسانيد و براي به كمال رساندن استعدادهاي ذاتي خود و ادامه ي اين راه، به حوزه ي علميه ي قم رفت و از محضر علما و دانشمندان آن استفاده كرد.
تحصيلات كلاسيك
آيت‌اللّه شهيد دكتر محمد مفتح، در كنار تحصيلات حوزوي با علوم جديد و تحصيلات دانشگاهي آشنا بود. وي در سال 1333 در رشته ي معقول دانشكده ي الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران مشغول به تحصيل شد و با تلاش زياد، در شهريور 1336 پايان‌نامه ي خود را با درجه ي بسيار خوب گذرانيد و از اين رشته فارغ‌التحصيل شد. از آنجا كه مرحوم آيت‌اللّه دكتر مفتح طلبه‌اي سخت كوش و جدي و محققي موفق بود و هيچ گاه حدي براي اندوخته‌هاي علمي خود در نظر نمي‌گرفت، تحصيلات دانشگاهي را ادامه داد. او دوره ي دكتري را در رشته ي معقول دانشكده ي الهيات، در سال 1341 آغاز نمود و در سال 1344 با ارائه ي رساله ي دكتراي خود با موضوع حكمت الهي و نهج‌البلاغه به پايان برد.
تدريس و تبليغ
شهيد مفتح پس از درك محضر استادان بزرگ حوزه و كسب معارف اسلامي در سطح عالي، خود به تدريس مشغول شد و كتاب منظومه ي حاج ملا هادي سبزواري را تدريس كرد؛ البته او به اين مرحله قانع نشده و ضمن تحصيل و تدريس در اين جايگاه معنوي و پي‌گيري تحصيلات دانشگاهي، به ارشاد و تبليغ در نقاط گوناگون كشور پرداخت و با مطالب و سخناني فصيح و شيوا و در عين حال محكم و ژرف، آگاهي‌هاي ديني و مذهبي مردم را افزايش داد. شهيد مفتح در كنار اين برنامه‌ها و پس از گذراندن دوره ي دانشگاه، به تدريس در دبيرستان‌هاي قم در رشته ي معارف ديني پرداخت. او در اين زمان با تدريس در دبيرستان و حاضر شدن در بين اقشار فرهنگي به عنوان كسي كه مي‌تواند به خوبي اقشار روحاني و دانشگاهي را پيوند داده و بين آن‌ها انس و الفت برقرار سازد، شناخته شد.
حضور فعال در عرصه ي سياست و مبارزه
با آغاز نهضت امام خميني رحمه الله از ابتداي دهه ي 1340، شهيد دكتر محمد مفتح همچون ديگر شخصيت‌هاي برجسته و شاگردان امام خميني رحمه الله در صحنه ي سياست حضور فعال يافت. وي در سال 1342 با مرحوم آيت اللّه حاج آقا روح اللّه كمالوند ارتباط داشت و در جريان محرم همان سال، در آبادان پيش از همه در مبارزه بر ضد رژيم شاه پيشقدم بود. بيان گرم، رسا، پر حرارت و جالب او در سخنراني‌ها، باعث جذب جوانان مي‌شد. شهيد مفتح در مسائل سياسي بي‌پرده وارد مي‌شد و با مردم صحبت مي‌كرد. او در روزهاي تاسوعا و عاشورا چنان با حرارت سخنراني مي‌نمود كه ساواك مانع از ادامه ي مجلس ايشان شد. پس از تصويب لايحه ي انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي، شهيد مفتح از جمله روحانياني بود كه در سخنراني‌هايشان به افشاگري پرداختند. او در شهرهاي آبادان، اهواز، خرمشهر، دزفول و ... سعي در افشاي ماهيت ضد اسلامي رژيم داشت.
دكتر مفتح؛ تجلي وحدت حوزه و دانشگاه
كساني كه مي‌خواستند ميان جسم و جان مسلمانان جدايي بيندازند، همواره مي‌كوشيدند چنين وانمود كنند كه حوزه و دانشگاه از هم جدا هستند؛ امّا حضور فعال روحانيت در صحنه‌هاي مختلف فرهنگ، سياست، جامعه و ... پس از شهريور 1320 و ورود طلاب به محيط هاي دانشگاهي در سال‌هاي دهه ي 30 به بعد، توطئه ي استبداد و استعمار را خنثي كرد. وجود عالمان و محققان بزرگ روحاني و استادان پرهيزكار در دانشگاه، قشر دانشجو را جذب مباني فكري و علمي اسلام نمود. حضور شخصيت‌هاي بزرگ حوزوي مانند شهيد آيت‌اللّه دكتر مفتح در دانشگاه، هر چند براي خود آنان كه از درس و بحث حوزه جدا مي‌شدند و نيز براي حوزه كه از وجود اين اساتيد محروم مي‌شد، خسارت بود؛ ولي لازم‌ترين كار براي جذب جوانان مسلمان دانشگاهي به سمت دين و جلوگيري از توفيق رژيم طاغوت در تعميق شكاف بين اين دو مركز علمي به شمار مي‌آمد.
آثار شهيد مفتح
شهيد دكتر مفتح در عمر كوتاه و پر بركت خود، آثار گرانسنگي به يادگار گذاشت كه هر كدام حكايت از ژرفاي انديشه و دقت وي در تجزيه و تحليل مباني علوم اسلامي دارد. او كه در عرصه‌هاي اجتماعي و سياسي مصلح و مبارزي تمام بود؛ هنگامي كه قلم به دست گرفته و در شناخت مسائل اسلامي و مباني معرفت شناختي ديني به تأليف و تحقيق مي‌پرداخت، ديدگاه‌هاي تازه و دقيقي ارائه مي‌كرد كه در نوع خود كم نظير است. متأسفانه خفاش صفتان نابكار، چراغ وجود او را خيلي زود خاموش كردند و جامعه را از بهره بردن از انديشه ي قوي و روح پر معنويت وي محروم ساختند. حاشيه‌اي بر اسفار ملاصدرا، ترجمه ي تفسير مجمع‌البيان، روش انديشه در علم منطق، حكمت الهي در نهج‌البلاغه و آيات اصول اعتقادي قرآن، از جمله آثار اين شهيد بزرگوار است.
شهادت
با طليعه ي پيروزي انقلاب اسلامي، گروه‌هاي التقاطي در صحنه ي سياسي جامعه ظاهر شدند. اين جريان كه از يك سو همچون نهروانيان در حماقت و تعصب غوطه مي‌خوردند و از سوي ديگر، به دست نفوذي‌هاي آشكار و پنهان وابسته به سازمان جاسوسي آمريكا، فعال شده بودند، به نام دفاع از دين و قرآن، بر ضد روحانيت مبارز و آگاه انقلاب اسلامي موضع‌گيري و شروع به ترور شخصيت‌هاي برجسته ي نهضت كردند. يكي از اهداف اين گروه، شهيد دكتر محمد مفتح بود كه در روز 27 آذر ماه 1358، ساعت نه صبح در دانشكده ي الهيات به دست سه نفر از اعضاي اين گروه ترور شد. تلاش‌هاي تيم پزشكي سودي نبخشيد و سرانجام دكتر مفتح در ساعت دوازده، هم زمان با اذان ظهر به لقاءاللّه پيوست.